Οι μυρμηγκιές (ή μυρμηκιές) αποτελούν έναν από τους συχνότερους λόγους για να επισκεφθεί κάποιος τον δερματολόγο. Αυτές οι μικρές ενοχλητικές δερματικές αλλοιώσεις μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και συχνά προκαλούν ανησυχία λόγω της εμφάνισης και του πόνου που μπορούν να προκαλέσουν.
Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τι είναι οι μυρμηγκιές, ποια είναι τα αίτιά τους και ποια τα συμπτώματα. Επιπλέον θα αναφερθούμε στους διάφορους τύπους που υπάρχουν, τον τρόπο που γίνεται η διάγνωση, στα μέτρα πρόληψης που μπορούμε να πάρουμε και φυσικά στην αντιμετώπισή τους.
Τι είναι οι Μυρμηγκιές;
Οι μυρμηγκιές είναι καλοήθεις δερματικές βλάβες που προκαλούνται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Ο ιός αυτός εισβάλλει στο ανώτερο στρώμα του δέρματος, προκαλώντας τα κύτταρα να αναπτυχθούν υπερβολικά, δημιουργώντας τη χαρακτηριστική εξόγκωση της μυρμηγκιάς. Οι μυρμηγκιές μπορεί να εμφανιστούν σε άτομα όλων των ηλικιών, αν και είναι συχνότερες στα παιδιά και τους εφήβους.
Αίτια
Οι μυρμηγκιές προκαλούνται από τον ιό HPV, ο οποίος μεταδίδεται με άμεση επαφή από άνθρωπο σε άνθρωπο ή έμμεσα μέσω μολυσμένων επιφανειών, όπως πετσέτες ή κοινόχρηστα αντικείμενα. Ο ιός εισχωρεί στο δέρμα μέσω μικροσκοπικών ρωγμών ή τραυμάτων. Να σημειωθεί ότι διαφορετικά στελέχη HPV είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη διαφορετικών τύπων μυρμηγκιών.
Παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης μυρμηγκιών είναι:
- το εξασθενημένο ανοσοποιητικό
- η υγρασία
- ο τραυματισμός του δέρματος
Τύποι
Υπάρχουν διάφοροι τύποι μυρμηγκιών, καθένας με τα δικά του χαρακτηριστικά:
- Κοινές μυρμηγκιές (Verruca Vulgaris): Είναι ο συχνότερος τύπος και συνήθως εμφανίζονται στα χέρια και στα δάχτυλα. Έχουν τραχιά επιφάνεια και μπορεί να είναι επώδυνες.
- Περιονύχιες μυρμηγκιές: Πρόκειται για κοινές μυρμηγκιές οι οποίες εμφανίζονται γύρω από το νύχι. Είναι δυνατό να εμφανιστούν και κάτω από το νύχι (υπονύχιες).
- Πελματιαίες μυρμηγκιές (Verruca Plantaris): Εμφανίζονται στα πέλματα και μπορεί να είναι ιδιαίτερα επώδυνες λόγω της πίεσης που ασκείται κατά το περπάτημα. Συχνά μοιάζουν με κάλους.
- Ομαλές μυρμηγκιές (Verruca Plana): Αυτές οι μυρμηγκιές είναι μικρές, επίπεδες και συνήθως εμφανίζονται στο πρόσωπο, το λαιμό ή τα χέρια. Έχουν λεία επιφάνεια και μπορεί να είναι πολλαπλές.
- Νηματοειδείς μυρμηγκιές (Verruca Filiformis): Είναι λεπτές, επιμήκεις και εμφανίζονται κυρίως γύρω από το στόμα, τα μάτια ή τη μύτη.
Συμπτώματα
Οι μυρμηγκιές αναγνωρίζονται εύκολα από την εμφάνισή τους. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Δερματικές εξογκώσεις: Με τραχιά ή λεία επιφάνεια, ανάλογα με τον τύπο της μυρμηγκιάς.
- Πόνος: Ιδιαίτερα στις μυρμηγκιές των ποδιών, που μπορεί να προκαλέσουν δυσκολία στο περπάτημα.
- Αλλαγή στο χρώμα του δέρματος: Οι μυρμηγκιές μπορεί να διαθέτουν το χρώμα του δέρματος έως καφέ ή γκρίζα απόχρωση.
Διάγνωση
Η διάγνωση των μυρμηγκιών γίνεται συνήθως μέσω κλινικής εξέτασης από τον δερματολόγο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθεί βιοψία για να αποκλειστούν άλλες παθήσεις.
Πρόληψη
Η πρόληψη των μυρμηγκιών είναι εφικτή, αν και όχι πάντα εγγυημένη. Ορισμένα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν:
- Καλή υγιεινή: Τακτικό πλύσιμο των χεριών και αποφυγή άμεσης επαφής με μυρμηγκιές άλλων ατόμων.
- Χρήση προσωπικών αντικειμένων: Αποφύγετε να μοιράζεστε πετσέτες, παπούτσια και άλλα προσωπικά είδη.
- Μην περπατάτε ξυπόλυτοι: Φοράτε πάντα σαγιονάρες σε χώρους όπως είναι τα αποδυτήρια, τα ντους ή περιμετρικά της πισίνας.
- Προστασία του δέρματος: Καλύψτε μικροσκοπικές πληγές ή ρωγμές στο δέρμα σας για να αποτρέψετε τη διείσδυση του ιού.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση των μυρμηγκιών μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τον τύπο, τη θέση, το μέγεθος καθώς και την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Ακολουθούν οι κυριότερες μέθοδοι θεραπείας:
- Τοπικά κερατολυτικά σκευάσματα
Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει τη χρήση φαρμακευτικών προϊόντων που περιέχουν σαλικυλικό οξύ, τριχλωροξικό οξύ (TCA) ή άλλες κερατολυτικές ουσίες. Τα προϊόντα αυτά εφαρμόζονται απευθείας στη μυρμηγκιά και βοηθούν στη διάλυση του κερατινοποιημένου δέρματος που σχηματίζει τη μυρμηγκιά. Η θεραπεία αυτή είναι συνήθως μακροχρόνια και απαιτεί καθημερινή εφαρμογή για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες.
- Κυτταροτοξικές ουσίες
Πρόκειται για ουσίες που εμποδίζουν το σωστό πολλαπλασιασμό του ιού, όπως η φθοριοουρακίλη ή η ποδοφυλλοτοξίνη. Χρησιμοποιούνται σε τοπική μορφή (διάλυμα) και συχνά κυκλοφορούν σε συνδυασμό με κάποια κερατολυτική ουσία.
- Χειρουργική αφαίρεση
Η χειρουργική αφαίρεση μπορεί να είναι απαραίτητη σε περιπτώσεις όπου οι μυρμηγκιές είναι πολύ μεγάλες, επίμονες ή όταν υπάρχει διαγνωστικό δίλημμα. Αυτή η μέθοδος μπορεί να αφήσει ουλές και συνήθως χρησιμοποιείται ως τελευταία λύση.
- Διαθερμία (διαθερμοπηξιά)
Κατά τη διαδικασία αυτή η μυρμηγκιά καίγεται και καταστρέφεται μέσω της χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος. Μπορεί να χρειαστεί τοπική αναισθησία πριν τη θεραπεία.
- Λέιζερ θεραπεία
Η θεραπεία με λέιζερ χρησιμοποιεί ακτίνες υψηλής ενέργειας για να κάψει και να καταστρέψει τον ιστό της μυρμηγκιάς. Το λέιζερ είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για τις επίμονες μυρμηγκιές και συχνά χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου άλλες θεραπείες έχουν αποτύχει. Ωστόσο, η διαδικασία μπορεί να είναι επώδυνη, κοστοβόρα και ενδέχεται να απαιτηθούν πολλαπλές συνεδρίες.
Κρυοθεραπεία: Μια Εξαιρετικά Αποτελεσματική Μέθοδος Αντιμετώπισης
Τι είναι η κρυοθεραπεία;
Η κρυοθεραπεία είναι μια θεραπευτική μέθοδος που βασίζεται στην εφαρμογή εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών (πάνω από -40 βαθμούς Κελσίου) για την καταστροφή του παθολογικού ιστού. Στην περίπτωση των μυρμηγκιών, η κρυοθεραπεία εφαρμόζεται χρησιμοποιώντας υγρό άζωτο, το οποίο ψύχει τη μυρμηγκιά σε θερμοκρασίες που προκαλούν νέκρωση των κυττάρων. Η διαδικασία είναι σύντομη, ασφαλής και αποτελεσματική, με υψηλά ποσοστά επιτυχίας.
Πώς λειτουργεί η κρυοθεραπεία;
Κατά τη διάρκεια της κρυοθεραπείας, το υγρό άζωτο εφαρμόζεται απευθείας στη μυρμηγκιά με τη βοήθεια ενός ειδικού εργαλείου. Η θερμοκρασία της περιοχής μειώνεται γρήγορα, προκαλώντας την καταστροφή του παθολογικού ιστού. Κατα συνέπεια, στην περιοχή δημιουργείται ένα επιφανειακό έγκαυμα το οποίο ο οργανισμός θα επουλώσει και έτσι υγιές δέρμα να αναπτυχθεί και πάλι.
Πλεονεκτήματα της κρυοθεραπείας
Η κρυοθεραπεία προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα:
- Αποτελεσματικότητα: Η κρυοθεραπεία είναι εξαιρετικά αποτελεσματική για την αφαίρεση των μυρμηγκιών.
- Μη χρονοβόρα διαδικασία: Η κάθε συνεδρία κρυοθεραπείας διαρκεί μόνο λίγα λεπτά.
- Σχεδόν ανώδυνη: Η διαδικασία είναι σχεδόν ανώδυνη, με μικρή μόνο ενόχληση κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν χρειάζεται τοπική αναισθησία για την εφαρμογή της.
- Χαμηλή πιθανότητα εμφάνισης ουλών: Σε αντίθεση με άλλες μεθόδους, η κρυοθεραπεία σπάνια προκαλεί ουλές, καθιστώντας την ιδανική για χρήση σε ευαίσθητες περιοχές.
Τι να περιμένετε μετά την κρυοθεραπεία
Μετά τη θεραπεία, το δέρμα θα είναι κόκκινο, ερεθισμένο και μπορεί να σχηματιστεί μια φλύκταινα στην περιοχή της μυρμηγκιάς, η οποία είναι φυσιολογική αντίδραση. Η φλύκταινα θα υποχωρήσει μέσα σε λίγες ημέρες και η μυρμηγκιά θα αποκολληθεί σταδιακά. Στις περισσότερες περιπτώσεις το δέρμα θα επουλωθεί πλήρως μέσα σε μία έως δύο εβδομάδες.
Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να χρειαστούν περισσότερες από μία συνεδρίες κρυοθεραπείας για την πλήρη εξάλειψη της μυρμηγκιάς. Ο δερματολόγος θα καθορίσει το κατάλληλο σχέδιο θεραπείας σύμφωνα με τις ανάγκες σας και μπορεί ακόμα και να προτείνει το συνδυασμό δύο θεραπειών.
Οδηγίες μετά την Κρυοθεραπεία
Για να εξασφαλίσετε την καλύτερη δυνατή ανάρρωση και να μειώσετε τον κίνδυνο επιπλοκών, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες μετά τη θεραπεία:
- Αποφύγετε να αγγίζετε ή να “σπάσετε” τη φλύκταινα: Επιτρέψτε της να θεραπευτεί φυσικά.
- Κρατήστε την περιοχή καθαρή: Πλένετε απαλά με σαπούνι και νερό και στεγνώνετε καλά.
- Χρησιμοποιήστε αντισηπτική κρέμα: Αν είναι απαραίτητο, εφαρμόστε μια αντισηπτική κρέμα για να αποτρέψετε τη μόλυνση.
- Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο: Προστατέψτε την περιοχή από τον ήλιο για να αποφύγετε την υπερμελάγχρωση.
Συχνές Ερωτήσεις
Είναι οι μυρμηγκιές μεταδοτικές;
Ναι, οι μυρμηγκιές είναι μεταδοτικές και μπορούν να μεταδοθούν μέσω άμεσης επαφής με τη μυρμηγκιά ή έμμεσα μέσω μολυσμένων αντικειμένων.
Μπορούν οι μυρμηγκιές να εξαφανιστούν από μόνες τους;
Σε ορισμένες περιπτώσεις οι μυρμηγκιές μπορεί να εξαφανιστούν χωρίς θεραπεία, αλλά αυτό μπορεί να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια.
Μπορεί η κρυοθεραπεία να προκαλέσει ουλές;
Η κρυοθεραπεία σπάνια προκαλεί ουλές, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει προσωρινή αποχρωμάτιση του δέρματος.
Μπορώ να αποτρέψω την επανεμφάνιση μυρμηγκιών μετά τη θεραπεία;
Αν και η κρυοθεραπεία είναι πολύ αποτελεσματική, υπάρχει πιθανότητα επανεμφάνισης, ειδικά εάν το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου είναι εξασθενημένο. Η καλή υγιεινή και η αποφυγή επαφής με μολυσμένα αντικείμενα μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο επανεμφάνισης.
Συμπερασματικά, οι μυρμηγκιές μπορεί να είναι επίμονες και ενοχλητικές αλλά με τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης μπορούν να θεραπευτούν αποτελεσματικά. Η κρυοθεραπεία, με τη χρήση υγρού αζώτου, αποτελεί μία από τις πιο αποτελεσματικές και ασφαλείς μεθόδους αντιμετώπισης. Εάν υποφέρετε από μυρμηγκιές, επισκεφθείτε το ιατρείο μας για να αποφασίσουμε μαζί την καταλληλότερη για εσάς θεραπεία.
Δρ. Βασιλική Παπαγεωργίου, Δερματολόγος–Αφροδισιολόγος, MD, MSc
Πτυχιούχος Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Εξωτερική Συνεργάτης Νοσοκομείου “Ανδρέας Συγγρός”
Master of Science Πανεπιστημίου Στρασβούργου
Τ. Ιατρός Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων Lyon
Μετεκπαιδευθείσα στην Παθολογία και Χειρουργική Όνυχος στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Brugmann και Saint-Pierre Βρυξελλών
Προυσιωτίσσης 27, Αγρίνιο (έναντι γηπέδου Παναιτωλικού). Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2641307215 και 6937119603
