Τι είναι η μολυσματική τέρμινθος – Η Δερματολόγος στο Αγρίνιο Βασιλική Παπαγεωργίου εξηγεί 

Η μολυσματική τέρμινθος είναι μια συχνή ιογενής δερματική πάθηση, που απασχολεί συχνά τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες. Αν και δεν θεωρείται επικίνδυνη, συχνά προκαλεί ανησυχία, καθώς συνοδεύεται από ορατές δερματικές βλάβες και μπορεί να μεταδοθεί εύκολα, επηρεάζοντας την καθημερινότητα του ασθενούς.

Η φύση της μολυσματικής τερμίνθου, ο τρόπος εμφάνισης και μετάδοσής, αλλά και η σωστή προσέγγιση στη θεραπεία της, συχνά δημιουργούν σύγχυση και ερωτήματα στους ασθενείς. Στο άρθρο που ακολουθεί θα αναλύσουμε τι είναι η μολυσματική τέρμινθος, πώς μεταδίδεται, ποια συμπτώματα απαιτούν προσοχή και ποιες είναι οι σύγχρονες μέθοδοι πρόληψης και θεραπείας.

 

Τι είναι η μολυσματική τέρμινθος;

Η μολυσματική τέρμινθος είναι μια ιογενής, καλοήθης δερματική λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό Molluscum Contagiosum Virus (MCV) μέλος της οικογένειας των Poxviridae. Αν και δεν αποτελεί απειλή για την υγεία, μπορεί να είναι ενοχλητική, αισθητικά δυσάρεστη και ιδιαίτερα μεταδοτική, κυρίως σε παιδιά και άτομα με ευαίσθητο δέρμα.

 

Μολυσματική Τέρμινθος- Τύποι και κλινικές μορφές 

Ο ιός που προκαλεί τη μολυσματική τέρμινθο, διακρίνεται σε τέσσερις γενότυπους: MCV-1, MCV-2, MCV-3 και MCV-4. Ο συχνότερος είναι ο MCV-1, που απαντάται κυρίως σε παιδιά, ενώ ο MCV-2 εμφανίζεται κυρίως σε ενήλικες και έχει συνδεθεί με τη σεξουαλική μετάδοση, αν και δεν περιορίζεται αποκλειστικά σε αυτήν.

Η μολυσματική τέρμινθος μπορεί να παρουσιάσει διαφορετική εικόνα και κατανομή βλαβών, ανάλογα με την ηλικία, την ανοσολογική κατάσταση του ασθενούς και τον τρόπο μετάδοσης του ιού. Παρότι πρόκειται για τον ίδιο ιό, η εξέλιξη και η κλινική εμφάνιση διαφέρουν σημαντικά μεταξύ παιδιών, ενηλίκων και ανοσοκατεσταλμένων ατόμων.

Κλινική μορφή σε παιδιά 

Η πιο συχνή μορφή παρατηρείται σε παιδιά, κυρίως ηλικίας 1 έως 10 ετών. Οι δερματικές βλάβες είναι συνήθως μικρές, στρογγυλές, με κεντρική εμβύθιση και εντοπίζονται κυρίως:

• • Στον κορμό
  • Στα χέρια και πόδια
  • Στο πρόσωπο, ιδιαίτερα γύρω από τα μάτια και το στόμα

Αν και οι βλάβες είναι συνήθως ανώδυνες, ο ήπιος κνησμός μπορεί να οδηγήσει σε έντονο ξύσιμο, αυξάνοντας τον κίνδυνο εξάπλωσης της λοίμωξης σε άλλα σημεία του σώματος (αυτομετάδοση) ή εμφάνισης δευτερογενούς βακτηριακής επιμόλυνσης.

Κλινική μορφή σε ενήλικες (σεξουαλικά μεταδιδόμενη)

Στους ενήλικες, η μετάδοση γίνεται συχνά μέσω σεξουαλικής επαφής, με τις βλάβες να εμφανίζονται κυρίως σε:

• • Γεννητικά όργανα
  • Εσωτερική επιφάνεια των μηρών
  • Κάτω κοιλιακή χώρα
  • Περιπρωκτική περιοχή

Λόγω της εντοπισμένης εμφάνισης και της πιθανής σύγχυσης με κονδυλώματα ή άλλες σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις (ΣΜΝ), η κλινική διάγνωση από δερματολόγο είναι απαραίτητη για την αποφυγή λανθασμένης αντιμετώπισης.

Κλινική μορφή σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς

Σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα – όπως ασθενείς με HIV/AIDS, μεταμοσχευμένοι ή υπό χημειοθεραπεία ή ανοσοκατασταλτική αγωγή, η μολυσματική τέρμινθος μπορεί να εμφανιστεί με πιο εκτεταμένη ή επίμονη μορφή. Οι βλάβες είναι συχνά:

• • Πολλαπλές
  • Ευμεγέθεις
  • Διάχυτες σε μεγάλο μέρος του σώματος
  • Ανθεκτικές στη θεραπεία

 

Μετάδοση και παράγοντες κινδύνου

Η μολυσματική τέρμινθος μεταδίδεται με διάφορους τρόπους, κυρίως μέσω στενής σωματικής επαφής ή επαφής με μολυσμένα αντικείμενα.

Τρόποι μετάδοσης

• Άμεση δερματική επαφή με τις βλάβες ενός προσβεβλημένου ατόμου (π.χ. κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού ή σωματικής επαφής)
• Με σεξουαλική επαφή, όπου οι βλάβες εντοπίζονται στα γεννητικά όργανα και την περιγεννητική περιοχή
• Κοινή χρήση αντικειμένων προσωπικής υγιεινής, όπως πετσέτες, ξυραφάκια, ρούχα ή παιχνίδια
• Έμμεση μετάδοση σε χώρους με υγρασία, όπως πισίνες, γυμναστήρια, αποδυτήρια, όπου ο ιός μπορεί να παραμείνει σε επιφάνειες

Παράγοντες κινδύνου

Ορισμένα άτομα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθούν από τον ιό ή να εμφανίσουν πιο έντονη μορφή της νόσου. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν:

• Παιδική ηλικία: Τα παιδιά έχουν πιο ανώριμο ανοσοποιητικό και έρχονται συχνά σε στενή επαφή μεταξύ τους
• Συμμετοχή σε δραστηριότητες σε κοινόχρηστους χώρους, όπως παιδικές χαρές, κολυμβητήρια ή αθλητικές εγκαταστάσεις
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως σε περιπτώσεις HIV/AIDS, χημειοθεραπείας ή ανοσοκατασταλτικής αγωγής
• Ατοπική δερματίτιδα ή ξηροδερμία, που διαταράσσει τον επιδερμικό φραγμό και διευκολύνει τη διείσδυση του ιού

 

Μολυσματική Τέρμινθος- Συμπτώματα

Η μολυσματική τέρμινθος παρουσιάζει μια χαρακτηριστική δερματική εικόνα, γεγονός που διευκολύνει συχνά την άμεση κλινική διάγνωση. Αν και τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια, η αισθητική όχληση και ο κίνδυνος μετάδοσης οδηγούν πολλούς ασθενείς στην αναζήτηση ιατρικής φροντίδας. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• • Μικρές, στρογγυλές, γυαλιστερές βλατίδες (σαν σπυράκια), με χαρακτηριστική κεντρική βύθιση
  • Ήπιος δερματικός κνησμός ή τοπικός ερεθισμός, κυρίως όταν οι βλάβες είναι πολλές ή βρίσκονται σε σημεία τριβής (ρούχα, ξύσιμο)
  • Πιθανή δευτερογενής φλεγμονή ή ερυθρότητα, όταν ο ασθενής τις ξύνει ή επιχειρεί να τις αφαιρέσει μόνος του

Οι βλάβες είναι συνήθως ανώδυνες, ωστόσο μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία, ιδιαίτερα σε παιδιά που τείνουν να τις πειράζουν ή να τις αγγίζουν συχνά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η επιδερμίδα μπορεί να επιμολυνθεί με βακτήρια, προκαλώντας πόνο, εκροή πύου ή τοπική διόγκωση, συμπτώματα που απαιτούν άμεση ιατρική αξιολόγηση. Οι βλατίδες της μολυσματικής τερμίνθου μπορεί να εμφανιστούν είτε μεμονωμένα είτε σε ομάδες και εάν δεν αντιμετωπιστούν, ενδέχεται να επιμείνουν για εβδομάδες ή ακόμη και μήνες.

Μολυσματική Τέρμινθος- θεραπεία

Η μολυσματική τέρμινθος μπορεί σε πολλές περιπτώσεις να υποχωρήσει αυτόματα χωρίς θεραπεία, συνήθως εντός 6 έως 12 μηνών. Ωστόσο, η παρατεταμένη παρουσία των βλαβών, ο κίνδυνος μετάδοσης σε άλλα άτομα ή σημεία του σώματος και οι αισθητικές ανησυχίες συχνά καθιστούν αναγκαία την ιατρική παρέμβαση. Η θεραπεία αποσκοπεί στην άμεση και ασφαλή απομάκρυνση των βλαβών, προλαμβάνοντας την εξάπλωση, τις επιμολύνσεις και αποκαθιστώντας την υγιή εικόνα του δέρματος. Κύριες θεραπευτικές μέθοδοι είναι:

• • Απόξεση (curettage)/ Αφαίρεση με λαβίδα: Μηχανική αφαίρεση της βλάβης με ειδικό εργαλείο (λαβίδα ή κουρέτα), χωρίς ή υπό τοπική αναισθησία. Είναι μέθοδος άμεσης δράσης και επιλέγεται συχνά σε μεμονωμένες ή μεγαλύτερες βλάβες.
  • Κρυοθεραπεία: Εφαρμογή υγρού αζώτου για την ψύξη και καταστροφή των βλαβών. Είναι γρήγορη, αποτελεσματική και ιδιαίτερα διαδεδομένη μέθοδος, αν και μπορεί να προκαλέσει ελαφρύ πόνο ή παροδικό ερεθισμό.
  • Τοπική φαρμακευτική αγωγή: Χρήση ειδικών σκευασμάτων όπως σαλικυλικό οξύ, ιμικουιμόδης ή κανθαριδίνη, τα οποία εφαρμόζονται στο σπίτι ή στο ιατρείο για την αποδόμηση της βλάβης. Ενδείκνυνται κυρίως για παιδιά ή για βλάβες σε ευαίσθητες περιοχές.
  • Laser θεραπεία: Εφαρμογή CO₂ laser ή παλμικού λέιζερ χρωστικής, με εξαιρετικά ακριβή στόχευση και άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Συνιστάται κυρίως σε επίμονες ή εκτεταμένες περιπτώσεις ή όταν προηγούμενες μέθοδοι δεν έχουν αποδώσει.

 

Η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου εξαρτάται από:

• • Τον αριθμό και μέγεθος των βλαβών
  • Την ανατομική περιοχή όπου εντοπίζονται
  • Την ηλικία του ασθενούς
  • Την κατάστασή του ανοσοποιητικού συστήματος
  • Την προσωπική του προτίμηση και ανοχή στη θεραπεία

 

Πρόληψη της μολυσματικής τερμίνθου

Η πρόληψη παίζει καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό της εξάπλωσης της μολυσματικής τερμίνθου. Με μερικά απλά, αλλά ουσιαστικά μέτρα, μπορείτε να μειώσετε σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ή μετάδοσης της λοίμωξης, είτε πρόκειται για το παιδί σας είτε για εσάς.

Τι μπορείτε να κάνετε:

• Αποφύγετε την άμεση επαφή με δερματικές βλάβες, είτε πρόκειται για τις δικές σας είτε για κάποιου άλλου, καθώς ακόμη και ένα απλό άγγιγμα μπορεί να αρκεί για τη μετάδοση του ιού
• Μη μοιράζεστε προσωπικά αντικείμενα όπως πετσέτες, ξυραφάκια, εσώρουχα, μαγιό ή παιχνίδια, ειδικά σε κοινόχρηστους χώρους.
• Φροντίστε για την τακτική καθαριότητα αντικειμένων προσωπικής υγιεινής και των χώρων όπου κινείστε (π.χ. μπάνιο, αποδυτήρια, παιδικό δωμάτιο).
• Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να αποφεύγουν το ξύσιμο, την πίεση ή το τσίμπημα των βλαβών, τόσο στο δικό τους σώμα όσο και σε άλλα παιδιά, προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση της λοίμωξης.
• Χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν ύποπτες βλάβες στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Αν και δεν προσφέρει απόλυτη προστασία, μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης της λοίμωξης στους ενήλικες.

 

Πότε να απευθυνθείτε σε Δερματολόγο

Εάν παρατηρείτε ύποπτες βλάβες στο παιδί σας ή σε εσάς, ιδιαίτερα στις ευαίσθητες περιοχές, η έγκαιρη αξιολόγηση από δερματολόγο είναι το πρώτο βήμα για την πρόληψη της εξάπλωσης και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της μολυσματικής τερμίνθου.

Στο ιατρείο μας στο Αγρίνιο, η δερματολόγος Βασιλική Παπαγεωργίου προσφέρει εξειδικευμένη φροντίδα, βασισμένη στη επιστημονική γνώση, την εμπειρία και τον σεβασμό στις ανάγκες του κάθε ασθενούς. Επικοινωνήστε μαζί μας για να προγραμματίσετε το ραντεβού σας και να λάβετε τη φροντίδα που σας αξίζει.

 

---

 

Δρ. Βασιλική Παπαγεωργίου, Δερματολόγος–Αφροδισιολόγος, MD, MSc

Πτυχιούχος Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Εξωτερική Συνεργάτης Νοσοκομείου “Ανδρέας Συγγρός”

Master of Science Πανεπιστημίου Στρασβούργου

Τ. Ιατρός Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων Lyon

Μετεκπαιδευθείσα στην Παθολογία και Χειρουργική Όνυχος στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Brugmann και Saint-Pierre Βρυξελλών

Προυσιωτίσσης 27, Αγρίνιο (έναντι γηπέδου Παναιτωλικού). Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2641307215 και 6937119603