Η συστηματική άσκηση προσφέρει πολλαπλά οφέλη για την υγεία και την ευεξία μας. Όσον αφορά την επιδερμίδα, βοηθά στη διατήρηση της νεανικής λάμψης ενώ μπορεί να αντιστρέψει τα σημάδια γήρανσης, ακόμη και σε άτομα που ξεκινούν τη γυμναστική σε προχωρημένη ηλικία.
Ωστόσο είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί η ανάγκη τήρησης κανόνων υγιεινής στα γυμναστήρια και στις πισίνες άθλησης, με σκοπό την ελαχιστοποίηση του κινδύνου μόλυνσης από μικροοργανισμούς που προκαλούν δερματικές λοιμώξεις.
Πως μεταδίδονται οι δερματικές λοιμώξεις στο γυμναστήριο;
Η επιμόλυνση ενός αντικειμένου είναι πολύ εύκολη, διότι συνεχώς αποβάλλουμε νεκρά κύτταρα από το δέρμα μας και εναποθέτουμε τεράστιο αριθμό βακτηρίων σε οτιδήποτε αγγίζουμε.
Στο γυμναστήριο, η επιμόλυνση γίνεται ακόμη πιο εύκολη. Αυτό συμβαίνει κυρίως για δυο λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει με την παραγωγή περισσότερου ιδρώτα εξαιτίας της έντονης άσκησης και ο δεύτερος αφορά την συνεχή εναλλαγή οργάνων (αλτήρες, πάγκους, στρώματα γυμναστικής). Αυτό έχει ως συνέπεια, βακτήρια, μύκητες και άλλα παθογόνα, να μεταφέρονται με τον ιδρώτα και εναποτίθενται στον εξοπλισμό ή σε χώρους όπως σάουνες, ντους και υδρομασάζ.
Μελέτη που διεξήχθη το 2014 σε γυμναστήρια στο Μέμφις του Τένεσι, διαπίστωσε την ύπαρξη μικροβίων, ανάμεσα στα οποία ήταν ο σταφυλόκοκκος, η σαλμονέλα και ο ανθεκτικός χρυσίζων σταφυλόκοκκός (MRSA).
Οι συχνότερες δερματικές λοιμώξεις στο γυμναστήριο
- Πόδι του αθλητή. Αποτελεί μία από τις πιο συχνές δερματικές μολύνσεις σε αθλητές. Πρόκειται για τον ίδιο μύκητα που προκαλεί την ονυχομυκητίαση, τον οποίο μπορεί να μεταφέρει κανείς περπατώντας ξυπόλητος σε υγρά δάπεδα (όπως μπάνια ή πισίνες) ή φορώντας βρεγμένα ρούχα ή παπούτσια. Συνήθως χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα στην περιοχή μεταξύ των δακτύλων και απολέπιση.
- Θυλακίτιδα. Οφείλεται στο βακτήριο Pseudomonas aeruginosa το οποίο ευδοκιμεί σε υγρούς χώρους όπως είναι οι σάουνες, οι χώροι υδρομασάζ και οι πισίνες με χαμηλά επίπεδα χλωρίου. Σε πρώιμο στάδιο εκδηλώνεται με την μορφή κόκκινων κηλίδων. Σε πολλές περιπτώσεις είναι πιθανή η ύπαρξη κνησμού και ο σχηματισμός φουσκάλων στα θυλάκια (θηλώδεις δερματικές βλάβες).
- Μολυσματικό κηρίο. Προκαλείται από σταφυλόκοκκους ή στρεπτόκοκκους που εισέρχονται στον οργανισμό διαμέσου μιας ανοικτής πληγής ή με το τσίμπημα ενός εντόμου. Αυτά τα βακτήρια ευδοκιμούν σε υγρό περιβάλλον και μπορούν να επιβιώσουν σε επιφάνειες όπως μηχανήματα, πάγκους γυμναστικής και στρώματα για αρκετές ημέρες. Μεταδίδονται μέσω της επαφής με το δέρμα ενός πάσχοντος ή μέσω της κοινής χρήσης πετσετών και αθλητικού εξοπλισμού. Στο αρχικό της στάδιο η λοίμωξη εκδηλώνεται με ερυθρά σπυράκια, τα οποία μετέπειτα γεμίζουν με πύον και όταν σπάνε σχηματίζουν μια μελί κρούστα.
- Μυρμηγκιές. Η πελματιαία μυρμηγκία (ή μυρμηκιά) είναι μια δερματική πάθηση που προκαλείται από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Εμφανίζεται στις περιπτώσεις ατόμων που συνηθίζουν να περπατούν ξυπόλητοι σε κοινόχρηστους χώρους γυμναστηρίων όπως είναι τα ντους ή τα αποδυτήρια.
Δερματικές λοιμώξεις – Κανόνες υγιεινής
Δεν χρειάζεται να πανικοβάλλεστε ούτε να σταματήσετε την σωματική άσκηση. Άλλωστε μια τέτοια απόφαση θα ήταν καταστροφική για την υγεία και την ευεξία σας. Το μόνο που χρειάζεται είναι να υιοθετήσετε κάποιους κανόνες υγιεινής κατά την διάρκεια της γυμναστικής όπως:
- Επιλέξτε φαρδιά βαμβακερά ρούχα που επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνεύσει. Με αυτό τον τρόπο το δέρμα σας θα παραμείνει στεγνό, αποτρέποντας την ανάπτυξη μικροβίων.
- Μην φοράτε τα ίδια ρούχα. Μετά από κάθε προπόνηση, πλένετε τα ρούχα που φορέσατε στο γυμναστήριο αποφεύγοντας να τα χρησιμοποιήσετε για δεύτερη φορά.
- Μην περπατάτε ξυπόλυτοι σε χώρους όπως είναι τα αποδυτήρια, τα ντους ή περιμετρικά της πισίνας. Είναι σημαντικό να έχετε πάντα μαζί σας ένα ζευγάρι αθλητικές παντόφλες. Κάθε φορά που βγάζετε τα παπούτσια και τις κάλτσες, φορέστε τες αποφεύγοντας να έρθουν τα πέλματα σας σε επαφή με το πάτωμα.
- Περιποιηθείτε τα τραύματά σας. Αν έχετε οποιαδήποτε γρατζουνιά ή πληγή, όσο μικρή και αν είναι, είναι σημαντικό να τη διατηρείτε καθαρή και καλυμμένη κατά την διάρκεια της προπόνησης. Αποφύγετε τη χρήση σάουνας και υδρομασάζ μέχρις ότου επουλωθεί πλήρως οποιοσδήποτε πληγή της επιδερμίδα σας.
- Πριν χρησιμοποιήσετε τον εξοπλισμό του γυμναστηρίου, είναι σημαντικό να τον απολυμαίνετε. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε απολυμαντικά μαντηλάκια ή σπρέι για αυτό το σκοπό.
- Τοποθετήστε μία πετσέτα ανάμεσα στο δέρμα σας και τις κοινόχρηστες επιφάνειες, όπως είναι ο πάγκος γυμναστικής ή το κάθισμα του ποδηλάτου. Επιλέξτε να έρχεστε σε επαφή πάντα με την ίδια πλευρά της πετσέτας, την οποία θα πρέπει να πλένετε μετά από κάθε προπόνηση.
- Στις περιπτώσεις που είναι εφικτό (π.χ. γιόγκα, μποξ), επιλέξτε να χρησιμοποιείτε τον δικό σας εξοπλισμό (π.χ. στρώμα, γάντια, προστατευτικά).
- Μετά την ολοκλήρωση της προπόνησης, είναι σημαντικό να πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας με άφθονο ζεστό νερό και σαπούνι. Κάνετε αμέσως ντους και φορέστε καθαρά ρούχα, εσώρουχα και κάλτσες.
Θα πρέπει να θυμάστε ότι χωρίς κατάλληλη θεραπεία, οι δερματικές μολύνσεις μπορεί να επιδεινωθούν. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να ελέγχετε ανά τακτά χρονικά διαστήματα το δέρμα σας για τον εντοπισμό κάποιας ένδειξης μόλυνσης, όπως είναι ο εντεινόμενος πόνος ή το οίδημα, η έκκριση πύον ή κάποιο επίμονο κοκκίνισμα. Το ίδιο ισχύει και αν παρατηρήσετε κηλίδες στο δέρμα σας. Σε κάθε περίπτωση επικοινωνήστε άμεσα με τον Δερματολόγο σας.
Δρ. Βασιλική Παπαγεωργίου, Δερματολόγος–Αφροδισιολόγος, MD, MSc
Πτυχιούχος Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Master of Science Πανεπιστημίου Στρασβούργου
Τ. Ιατρός Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων Lyon
Μετεκπαιδευθείσα στην Παθολογία και Χειρουργική Όνυχος στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Brugmann και Saint-Pierre Βρυξελλών
Προυσιωτίσσης 27, έναντι γηπέδου Παναιτωλικού. Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2641307215 και 6937119603