Αν και η επιδερμίδα αποτελεί τον φυσικό φραγμό του σώματός απέναντι στις εξωτερικές συνθήκες, το κλίμα που χαρακτηρίζει κάθε εποχή και οι αλλαγές του καιρού μπορούν να την επηρεάσουν δραστικά. Από τον ξηρό χειμωνιάτικο αέρα που αφυδατώνει το δέρμα, μέχρι την υγρασία και την έντονη ηλιακή ακτινοβολία του καλοκαιριού που προκαλούν λιπαρότητα, φωτογήρανση ή ακόμα και ερεθισμούς, κάθε εποχή φέρνει τις δικές της προκλήσεις για την υγεία της επιδερμίδας.
Στο δερματολογικό ιατρείο μου στο Αγρίνιο, μια πόλη όπου τα καλοκαίρια είναι ζεστά και υγρά, ενώ οι χειμώνες ιδιαίτερα ψυχροί, διαπιστώνω καθημερινά πώς ο καιρός επηρεάζει την επιδερμίδα των ασθενών μου. Από την ξηρότητα και τους ερεθισμούς που επιφέρει το κρύο, έως τη λιπαρότητα και τις δερματικές λοιμώξεις της ζέστης, κάθε εποχή αφήνει το αποτύπωμά της πάνω στο δέρμα μας.
Σε αυτό το άρθρο θα δούμε μαζί πώς μπορείτε να προσαρμόσετε την περιποίηση της επιδερμίδας σας ανάλογα με την εποχή, να προλάβετε κοινά δερματικά προβλήματα και να διατηρήσετε το δέρμα σας λαμπερό και υγιές όλο τον χρόνο.
Επιδερμίδα & Χειμώνας: Ξηρότητα, έκζεμα και ευαισθησία στο κρύο
Ο χειμώνας χαρακτηρίζεται από χαμηλές θερμοκρασίες, ξηρό αέρα και συχνή εναλλαγή μεταξύ του εξωτερικού κρύου και της εσωτερικής θέρμανσης, γεγονός που μειώνει τη φυσική υγρασία του δέρματος και επιδεινώνει διάφορες δερματικές παθήσεις.
Κύριες δερματολογικές παθήσεις του χειμώνα
-
- Ξηροδερμία: Ο κρύος και ξηρός αέρας αφυδατώνει την επιδερμίδα, προκαλώντας ξηρότητα στο δέρμα, η οποία εμφανίζεται με ξεφλούδισμα και αίσθηση τραβήγματος.
- Έκζεμα (Ατοπική Δερματίτιδα): Οι χαμηλές θερμοκρασίες επιδεινώνουν την ατοπική δερματίτιδα, προκαλώντας φαγούρα, ερεθισμό και σκασίματα στο δέρμα.
- Ψωρίαση: Τον χειμώνα η διάρκεια της ημέρας και κατά συνέπεια η έκθεση στο φυσικό φως είναι μικρή, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ψωρίασης.
- Χειλίτιδα: Κατά την διάρκεια του χειμώνα τα χείλη σκάνε λόγω της χαμηλής υγρασίας και της συνεχούς εναλλαγής θερμοκρασίας.
- Χιονίστρες (Κρυοπάγημα): Οι χιονίστρες είναι φλεγμονώδεις βλάβες που εμφανίζονται στα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών λόγω της έκθεσης στο κρύο σε συνδυασμό με τη υγρασία. Για το λόγο αυτό, μπορεί να εμφανιστούν και στις αρχές της άνοιξης. Προκαλούν ερυθρότητα, πρήξιμο, πόνο και αίσθηση καψίματος.
- Ερεθιστική δερματίτιδα: Η χρήση απορρυπαντικών, σαπουνιών και αντισηπτικών σε συνδυασμό με το κρύο και τον ξηρό αέρα προκαλεί ερεθισμό, ξηρότητα και σκασίματα, ιδιαίτερα στα χέρια.
- Έκζεμα χεριών: Το συχνό πλύσιμο των χεριών κατά τη διάρκεια του χειμώνα, καθώς και η χρήση απολυμαντικών, απογυμνώνει το φυσικό προστατευτικό φραγμό του δέρματος, οδηγώντας σε ερυθρότητα, σκασίματα και κνησμό.
Συμβουλές προστασίας
✔ Χρήση ενυδατικής κρέμας πλούσιας σε λιπίδια και κεραμίδια, ειδικά μετά το πλύσιμο των χεριών.
✔ Αποφυγή καυτού νερού στο μπάνιο, καθώς ξηραίνει το δέρμα.
✔ Χρήση υγραντήρα στο σπίτι για να διατηρείται η υγρασία στον αέρα.
✔ Προστασία των χεριών με γάντια από φυσικά υλικά (όχι συνθετικά) επί έκθεσης σε χαμηλές θερμοκρασίες.
✔ Ειδικές κρέμες με ουρία και γλυκερίνη για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του εκζέματος των χεριών.
✔ Περιορισμός της χρήσης σαπουνιών και αντισηπτικών με αλκοόλ και προτίμηση σε ήπια καθαριστικά χωρίς θειικά άλατα (SLS-free).
✔ Αποφυγή άμεσης επαφής με πολύ κρύες επιφάνειες και διατήρηση των άκρων ζεστών για πρόληψη των χιονίστρων.
Επιδερμίδα & Άνοιξη: Αλλεργίες και αυξημένη λιπαρότητα
Η άνοιξη συνοδεύεται από αύξηση της θερμοκρασίας, υψηλότερα επίπεδα γύρης και αλλαγές στην υγρασία, επηρεάζοντας την επιδερμίδα με διαφορετικούς τρόπους.
Κύριες δερματολογικές παθήσεις της άνοιξης
-
- Αλλεργική Δερματίτιδα: Οι αλλεργιογόνοι παράγοντες (γύρη, σκόνη) μπορούν να προκαλέσουν κνησμό, ερυθρότητα και εξανθήματα.
- Ροδόχρους Ακμή: Οι αυξομειώσεις της θερμοκρασίας επιδεινώνουν την ευαισθησία του δέρματος, σε κάποιους ασθενείς.
Συμβουλές προστασίας
✔ Καθαρισμός προσώπου με απαλό καθαριστικό για απομάκρυνση της λιπαρότητας και των ρύπων.
✔ Αντηλιακή προστασία με ελαφριές, μη φαγεσωρογόνες φόρμουλες.
✔ Αποφυγή αλλεργιογόνων και χρήση αντιισταμινικών όταν χρειάζεται.
Επιδερμίδα & Καλοκαίρι: Υπερβολική έκθεση στον ήλιο, υψηλή υγρασία και δερματικές λοιμώξεις
Το καλοκαίρι ειδικά σε πόλεις όπως είναι το Αγρίνιο, χαρακτηρίζεται από υψηλές θερμοκρασίες και αυξημένη υγρασία, συνθήκες που επηρεάζουν έντονα την υγεία της επιδερμίδας. Η έντονη ηλιακή ακτινοβολία, η υπερβολική εφίδρωση και η παραμονή στην θάλασσα ή πισίνες συμβάλλουν στην εμφάνιση διαφόρων δερματολογικών παθήσεων.
Κύριες δερματολογικές παθήσεις του καλοκαιριού
-
- Ηλιακά εγκαύματα: Η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο προκαλεί ερυθρότητα, πόνο και ξεφλούδισμα.
- Μέλασμα: Οι δυσχρωμίες όπως το μέλασμα και οι καφέ κηλίδες γίνονται πιο έντονες λόγω της έκθεσης στον ήλιο.
- Μυκητιάσεις: Η ζέστη και η εφίδρωση δημιουργούν ιδανικό περιβάλλον για μυκητιασικές λοιμώξεις (π.χ. πόδι του αθλητή, μυκητιάσεις στις πτυχώσεις του σώματος).
- Ποικιλόχρους πιτυρίαση: Πρόκειται για μυκητιασική λοίμωξη που προκαλεί ανοιχτόχρωμες ή σκούρες κηλίδες στο στήθος, την πλάτη και τα μπράτσα. Η αυξημένη εφίδρωση και η λιπαρότητα του δέρματος επιδεινώνουν την κατάσταση.
- Ιδρώα: Η ιδρώα ή αλλιώς το θερμικό εξάνθημα, προκαλείται όταν, λόγω έκθεσης στη ζέστη, παγιδεύεται ο ιδρώτας στους πόρους, δημιουργώντας ερυθρότητα (κοκκινίλες) και κνησμό (φαγούρα).
- Μολυσματικό κηρίο: Μια εξαιρετικά μεταδοτική βακτηριακή λοίμωξη που εμφανίζεται συχνά το καλοκαίρι, ειδικά σε παιδιά. Προκαλεί ερυθρές πληγές με κρούστα στο πρόσωπο και γύρω από το στόμα. Η ζέστη και η υγρασία ευνοούν την εξάπλωσή του, ιδιαίτερα σε κοινόχρηστους χώρους όπως πισίνες και παραλίες.
- Υπεριδρωσία: Η υπερβολική εφίδρωση το καλοκαίρι προκαλεί δυσφορία και μπορεί να οδηγήσει σε δερματικούς ερεθισμούς, μυκητιάσεις και κακοσμία, ιδιαίτερα στις μασχάλες και στα πέλματα.
- Ακμή: Η αυξημένη θερμοκρασία και η υγρασία προκαλούν υπερβολική παραγωγή σμήγματος, φράζοντας τους πόρους και οδηγώντας σε έξαρση της ακμής. Επίσης, η χρήση αντηλιακών με βαριές συνθέσεις μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα.
- Φωτοαλλεργία: Ορισμένα φάρμακα, καλλυντικά ή φυτά μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις όταν το δέρμα εκτίθεται στον ήλιο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ερυθρότητα, κνησμό, φουσκάλες ή εξανθήματα που μοιάζουν με ηλιακό έγκαυμα.
- Φωτοδερματοπάθειες: Με συχνότερο το πολύμορφο εξάνθημα εκ φωτός, πρόκειται για δερματοπάθειες που εμφανίζονται τέλη της άνοιξης ή αρχές καλοκαιριού, με την έναρξη της έκθεσης στον ήλιο.
Συμβουλές προστασίας
✔ Χρήση αντηλιακού με SPF 50+ και ανανέωση κάθε 2 ώρες.
✔ Φορέστε ελαφριά, βαμβακερά ρούχα για να μειώσετε την εφίδρωση και να επιτρέψετε στο δέρμα να αναπνέει.
✔ Συχνά ντους με δροσερό νερό για απομάκρυνση του ιδρώτα και των βακτηρίων.
✔ Αποφυγή κοινόχρηστων πετσετών και αντικειμένων για πρόληψη του μολυσματικού κηρίου.
✔ Αντιμυκητιασικά σαπούνια ή σαμπουάν για την πρόληψη και αντιμετώπιση της ποικιλόχρου πιτυρίασης.
✔ Χρήση μη φαγεσωρογόνων αντηλιακών και καθαρισμός του προσώπου με ήπια προϊόντα για την αποφυγή ακμής.
✔ Ιατρικές θεραπείες για υπεριδρωσία όπως ειδικά αποσμητικά με αλουμινιούχα άλατα ή τοπικές ενέσεις βοτουλινικής τοξίνης (Botox).
✔ Έλεγχος των φαρμάκων και καλλυντικών που χρησιμοποιούνται για αποφυγή φωτοαλλεργικών αντιδράσεων.
✔ Αποφυγή άμεσης έκθεσης στον ήλιο στην περίπτωση που υπάρχει ιστορικό φωτοευαισθησίας.
Δέρμα & Φθινόπωρο: Προετοιμασία για τον χειμώνα και αναδόμηση του δέρματος
Το φθινόπωρο αποτελεί την ιδανική περίοδο για την αποκατάσταση του δέρματος από την φθορά του καλοκαιριού και την προετοιμασία για τον χειμώνα που έρχεται.
Κύριες δερματολογικές παθήσεις του φθινοπώρου
-
- Ξηρότητα και τραχύτητα λόγω της σταδιακής πτώσης της θερμοκρασίας.
- Υπερμελάγχρωση από την ηλιακή έκθεση του καλοκαιριού.
- Τριχόπτωση λόγω εποχικών αλλαγών.
Συμβουλές προστασίας
✔ Απολέπιση με οξέα φρούτων για ανανέωση της επιδερμίδας.
✔ Χρήση βιταμίνης C για να ανακτήσετε τη χαμένη λάμψη.
✔ Χρήση ενυδατικής κρέμας με κεραμίδια για προστασία από την ξηρότητα.
✔ Θεραπείες για μέλασμα και δυσχρωμίες με ρετινόλη ή χημικά peelings.
Το δέρμα σας αξίζει φροντίδα όλο τον χρόνο
Το δέρμα μας αλλάζει μαζί με τις εποχές, και η σωστή περιποίηση είναι το κλειδί για να παραμείνει υγιές, λαμπερό και προστατευμένο κάθε στιγμή του χρόνου. Είτε πρόκειται για την ξηρότητα του χειμώνα, τη λιπαρότητα του καλοκαιριού, τις αλλεργίες της άνοιξης ή τις μεταβατικές ανάγκες που φέρνει ο ερχομός του φθινοπώρου, η επιδερμίδα μας χρειάζεται εξατομικευμένη φροντίδα.
Στο δερματολογικό μας ιατρείο στο Αγρίνιο, βοηθάμε τους ασθενείς να κατανοήσουν τις ανάγκες του δέρματός τους και να υιοθετήσουν την ιδανική ρουτίνα περιποίησης για κάθε εποχή. Αν θέλετε να προστατεύσετε και να αναδείξετε τη φυσική ομορφιά της επιδερμίδας σας, επικοινωνήστε μαζί μας για εξατομικευμένες συμβουλές και λύσεις προσαρμοσμένες στις δικές σας ανάγκες.
Το δέρμα σας είναι μοναδικό – φροντίστε το σωστά, κάθε εποχή!
Δρ. Βασιλική Παπαγεωργίου, Δερματολόγος–Αφροδισιολόγος, MD, MSc
Πτυχιούχος Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Εξωτερική Συνεργάτης Νοσοκομείου “Ανδρέας Συγγρός”
Master of Science Πανεπιστημίου Στρασβούργου
Τ. Ιατρός Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων Lyon
Μετεκπαιδευθείσα στην Παθολογία και Χειρουργική Όνυχος στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Brugmann και Saint-Pierre Βρυξελλών
Προυσιωτίσσης 27, Αγρίνιο (έναντι γηπέδου Παναιτωλικού). Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2641307215 και 6937119603